In Nederland neemt de last van de hoge levenskosten verschillende vormen aan, waarbij rokers een aanzienlijke financiële druk voelen door de steeds hoger wordende prijzen van tabaksproducten. De Nederlandse overheid heeft de accijnzen op tabak verhoogd als een poging om roken te ontmoedigen, maar veel rokers wijken uit naar buurlanden zoals Duitsland en België, waar tabaksproducten aanzienlijk goedkoper zijn. Hoewel verstokte rokers vinden dat roken hen helpt met stress, blijft het onduidelijk of hoge prijzen daadwerkelijk leiden tot minder rokers of dat ze alleen maar zorgen voor een economische uittocht over de grens.
Nederland probeert roken te ontmoedigen door middel van hoge accijnzen, maar ondanks dat blijven veel mensen roken. Roken biedt sommigen ontspanning en anderen hulp bij stressbeheersing. Het aantal rokers blijft hoog, ondanks overheidsinspanningen om het roken af te remmen door prijsstijgingen. Nederlandse rokers zijn namelijk geneigd goedkopere alternatieven te zoeken in buurlanden.
Een recent voorbeeld op social media toont hoe een roker reisde naar Duitsland om goedkoop shag te kopen. Dit is een veelgebruikte tactiek onder Nederlandse rokers om geld te besparen, zelfs als dat betekent dat ze reiskosten moeten maken.
In Nederland betaal je voor een pakje van 20 Camel sigaretten 12 euro, omgerekend 60 cent per sigaret. In Duitsland kost datzelfde pakje slechts 9 euro. Voor shag is het verschil nog groter; wat in Nederland 24 euro kost, is in Duitsland voor slechts 9 euro te verkrijgen.
De aantrekkelijke prijzen in Duitsland zorgen ervoor dat veel rokers de grens oversteken voor hun aankopen. De trend laat zien dat hogere accijnzen niet noodzakelijk leiden tot minder rokers, maar wel tot meer grensoverschrijdend winkelen.
Het is duidelijk dat de hoge kosten van levensonderhoud in Nederland rokers drijft om financieel voordeliger routes te vinden. Besparen op rookwaren door deze in naburige landen te kopen is een van die routes. Terwijl beleidsmakers hun aanpak heroverwegen, is het duidelijk dat de huidige strategie van belastingverhoging niet iedereen ervan weerhoudt om te roken en dat veel rokers alternatieve oplossingen zoeken.
De situatie rond tabaksaccijnzen in Nederland en het grensoverschrijdend aankoopgedrag van rokers werpt belangrijke vragen op over de effectiviteit van dergelijk fiscaal beleid. Het stimuleert ook het debat over hoe beleidsmakers zo’n diepgeworteld probleem als roken kunnen aanpakken, zonder onbedoelde economische gevolgen. Naarmate steeds meer rokers alternatieven vinden voor de hoge prijzen, blijft de effectiviteit van belastingverhogingen als ontmoedigingstactiek een punt van zorg.